Investing.com – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcuna ilişkin Mart ayı verilerini yayımladı. Buna göre, özel sektörün toplam yurt dışı kredi borcu, 2024 yıl sonuna göre 10,5 milyar ABD doları artarak 182,6 milyar ABD doları seviyesine çıktı. Bu artış, hem uzun vadeli hem de kısa vadeli borçlanmadaki yükselişten kaynaklandı.
Mart sonu itibarıyla uzun vadeli kredi borcu 10,4 milyar ABD doları artışla 167,1 milyar ABD dolarına ulaştı. Kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) ise 0,1 milyar ABD doları artarak 15,5 milyar ABD doları olarak kaydedildi. Böylece toplam borçlanmada yukarı yönlü ivme devam etti.
Finansal ve finansal olmayan kuruluşlarda artış gözlendi
Kurumsal bazda incelendiğinde, finansal kuruluşların borcu 3,9 milyar ABD doları, finansal olmayan kuruluşların borcu ise 6,6 milyar ABD doları arttı. Uzun vadeli borçlanmada finansal kuruluşların borcu 4,0 milyar ABD doları, finansal olmayanlarınki ise 6,4 milyar ABD doları yükseldi. Kısa vadeli borçlara bakıldığında ise finansal kuruluşların borcu 0,1 milyar ABD doları azalırken, finansal olmayan kuruluşlar 0,2 milyar ABD doları artış kaydetti.
Bu gelişmeler, özel sektörün hem finansal kuruluşlar hem de reel kesim bazında yurt dışı borçlanmaya olan eğiliminin sürdüğünü ortaya koydu. Borç seviyesindeki bu artış, sektörlerin dış finansman ihtiyacını karşılamada yurt dışı kaynak kullanımını tercih ettiğini gösterdi.
Döviz kompozisyonunda ABD doları ön planda
Döviz cinsine göre borç yapısı incelendiğinde, ABD doları ağırlığının devam ettiği görüldü. Uzun vadeli kredi borcunun %59,4’ü ABD doları cinsinden oluşturulurken, %31,9’u euro, %2,2’si Türk lirası ve %6,5’i diğer döviz cinslerinden oluştu. Bu yapı, uzun vadeli borçlanmada doların hâlâ ilk tercih edilen para birimi olduğunu ortaya koydu.
Kısa vadeli borçlarda ise tablo daha dengeli bir dağılım sergiledi. Bu borçların %38,2’si ABD doları, %15,0’u euro ve %2,6’sı diğer döviz cinslerinden oluşurken, %44,2’lik önemli bir bölüm Türk lirası cinsinden gerçekleşti. Kısa vadeli borçlardaki bu dağılım, firmaların döviz riskini azaltma eğilimiyle TL cinsinden borçlanmaya nispeten daha fazla yer verdiğini gösterdi.
Bir yıldan kısa vadeli borç 56,6 milyar dolar
Vadesi bir yıla kadar olan özel sektörün yurt dışı kredi borcu Mart sonu itibarıyla 56,6 milyar ABD doları olarak kaydedildi. Bu tutar, genel borç stokunun üçte birinden fazlasına işaret ediyor. Vade kompozisyonu, gelecek dönemdeki borç çevriminde özel sektörün önemli bir yükümlülükle karşı karşıya kalabileceğini ortaya koyuyor.
Bu borcun 38,8 milyar dolarlık kısmı bankalara, 13,4 milyar doları finansal olmayan kuruluşlara ve 4,3 milyar doları bankacılık dışı finansal kuruluşlara ait durumda. Özellikle bankalara olan yüksek vade içi borç tutarı, finans sektörünün dış finansmanla olan güçlü ilişkisinin altını çiziyor.
